ดูดาวดาร์กสกาย 60 จุดทั่วไทย

เทรนด์สีเขียวที่ใครๆ ก็ถามถึง

ชมพูนุท นำภา

อีกหนึ่งเทรนด์ท่องเที่ยวที่กำลังมาแรงจากทั่วโลกหนีไม่พ้นการท่องเที่ยวดูดาวบนท้องฟ้ามืด หรือ Dark Sky Star Party เพราะเทรนด์นี้เป็นเทรนด์สีเขียวแห่งอนาคต ช่วยลดปัญหาเรื่องมลภาวะทางแสง ที่ปัจจุบันส่งผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อสิ่งแวดล้อมอย่างหนัก

หลายพื้นที่ในประเทศไทยก็เริ่มตระหนักถึงปัญหา และเห็นโอกาสเทรนด์การท่องเที่ยวมูลค่าสูงนี้ ได้สนใจเข้าร่วมสมัครเป็นเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดมากขึ้นกว่าเดิม ปัจจุบันได้รับการขึ้นทะเบียนจากสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) แล้วประมาณ 60 แห่ง โดยในเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดจะแบ่งเป็น 4 แบบ ได้แก่ 1.อุทยานท้องฟ้ามืด 2.ชุมชนอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด 3.เขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในพื้นที่ส่วนบุคคล และ 4.เขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในพื้นที่ชานเมือง

คุณพฤฒิ เกิดชูชื่น แห่งแดรี่โฮม สวมหมวกอีกใบเป็นประธานชมรมอาสาสมัครดาร์กสกายแห่งประเทศไทย เป็นอีกหัวขบวนคนสำคัญในการขับเคลื่อนการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดให้ได้รับความนิยมกว้างขวางขึ้น

แน่นอนว่าเขาใหญ่ บ้านของแดรี่โฮม ก็เป็นอีกแหล่งท่องเที่ยวดูดาวดาร์กสกายที่ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวมากขึ้นทุกขณะ

เห็นได้จากงานดูดาวบนท้องฟ้ามืดในงานเขาใหญ่คาร์ฟรีเดย์ เมื่อวันที่ 20-21 กันยายนที่ผ่านมา ได้รับเสียงตอบรับจากนักท่องเที่ยวไม่น้อย แม้ว่าในค่ำคืนนั้นท้องฟ้าจะไม่เป็นใจเท่าไร แต่ด้วยบรรยากาศโดยรอบก็สร้างความประทับใจให้กับผู้มาร่วมงานถ้วนหน้า

ในเกือบจะทุกเวที พี่ใหญ่แห่งแดรี่โฮมมักจะพูดเชิญชวนให้สถานประกอบการปรับพื้นที่ของตัวเองให้เป็นดาร์กสกาย เพราะผลประโยชน์จริงๆ ของการทำท้องฟ้ามืด คือ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

“ที่จริงท้องฟ้ากลางคืนมันจะมืด ถ้าไม่มีแสงจันทร์ แต่ปัจจุบันไม่มืดเพราะเราติดไฟเยอะขึ้น เป็นแสงสีขาวที่ความถี่สั้น เมื่อตกกระทบพื้นขึ้นท้องฟ้าจึงเกิดมลภาวะทางแสง”

แล้วมลภาวะทางแสงกระทบกับเราอย่างไร?

“ผลกระทบ คือ ประชากรหนูแพร่พันธุ์ นกฮูกอดตาย” เป็นคำตอบที่คนฟังอาจจะยังงงๆ ว่าเกี่ยวกันยังไง

ก่อนจะขยายความว่าการเปิดไฟสว่างนั้น จะทำให้สัตว์หากินกลางคืนตาบอด เพราะธรรมชาติต้องการความมืดในการออกหากิน โดยอาศัยความได้เปรียบจากการมองเห็นในความมืด แต่เมื่อไฟสว่างจ้า เหยื่อก็เห็นผู้ล่า ดังนั้นจึงส่งผลให้ประชากรหนูแพร่พันธุ์มากขึ้น

ก่อนจะยกอีกตัวอย่าง เรื่องของแมงเม่าที่เคยบินเข้ากองไฟ แต่วันนี้แมงเม่าบินเข้าโคมไฟ เพราะไฟที่บ้านสว่างจ้าไปหมด เมื่อแมงเม่าเข้าบ้านก็เกิดเป็นปลวก นั่นแปลว่าเป็นเราเองที่ชักชวนให้ปลวกเข้ามาในบ้าน

ถ้ายังไม่เห็นภาพ ยังมีเรื่องของแมงชีปะขาว ที่ตัวอ่อนของมันจะเป็นตัวบ่งบอกความสมบูรณ์ของน้ำ แต่ปัจจุบันลดน้อยลงเพราะแสง ปลาบางชนิดที่กินแมงชีปะขาวก็อาจจะลดน้อยลงไปด้วย แม้กระทั่งนกอพยพที่อาศัยแสงดาวบินข้ามทวีป เผลอๆ นกบินหลงทางก็เป็นได้

“เราเห็นชัดตอนโควิด ที่ทุกโรงแรมปิดไฟมืด ตอนนั้นแสงดาวได้นำให้เต่ากลับมาไข่อีกครั้ง นี่คือการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นประโยชน์ที่จะได้จากการทำพื้นที่เขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด”

คุณพฤฒิ เล่าว่า งานเขาใหญ่คาร์ฟรีเดย์ที่ผ่านมาเราพยายามแทรกกิจกรรมดูดาวที่ลานเขาร่ม วันนั้นฟ้าปิดจึงทำให้ไม่ค่อยเห็นดาว แต่ด้วยบรรยากาศที่เปิดไฟเรืองๆ มีเต็นท์กางนอนบนเขาใหญ่ เพียงเท่านี้ก็มีความสุขแล้ว

“นักท่องเที่ยวที่ชอบการดูดาว ส่วนมากเป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อ เขาอาจจะแบกกล้องมา จิบไวน์ดูดาวเงียบๆ เพียงแต่เราต้องหาพื้นที่ที่เหมาะแก่การดูดาวให้เขา นอกจากเราได้ประหยัดไฟ ยังได้กิจกรรมใหม่ที่เชื่อมโยงเรื่องของการอนุรักษ์ แขกที่มาพักก็จะอยู่กับเรามากขึ้น”

ในโลกปัจจุบันที่เทรนด์สีเขียวกำลังกลายเป็นกระแสหลัก การท่องเที่ยวเขาใหญ่จึงกลายเป็นจุดหมายปลายทางที่นักท่องเที่ยวเริ่มให้ความสนใจ

“ผมอยากผลักดันให้การท่องเที่ยวในเขาใหญ่เป็นการท่องเที่ยวสีเขียว สถานประกอบการสีเขียว แต่ไม่ต้องทาสีเขียวนะครับ(ยิ้ม) อีกอย่างเรื่องของซัพพลายเออร์ แหล่งที่มาของวัตถุดิบ ก็ต้องเน้นผักที่ออกมาจากเครือข่ายที่ ไว้ใจได้ ปลอดภัย มีที่มาที่ไป เรื่องนี้จะเป็นจุดแข็งของโรงแรมในปากช่อง เพราะเรื่องของแหล่งที่มาสำคัญ และยังเป็นการสนับสนุนอาหารในชุมชน เราเรียกว่าเป็นการลดฟู้ดไมล์ คือเมื่อฟู้ดไมล์สั้น การคำนวณค่าคาร์บอนก็ต่ำ ผิดกับถ้าเราซื้อผักจากแคลิฟอร์เนีย ดูเท่นะ แต่มันเพิ่มฟู้ดไมล์ เพิ่มการปลดปล่อยคาร์บอนสู่ชั้นบรรยากาศ ดังนั้นเขาใหญ่ต้องเดินไปในทิศทางของกรีน ไม่ว่าจะ Green Hotel หรือ Green Restaurant” คุณพฤฒิ กล่าว

หากใครสนใจสามารถค้นหาพื้นที่ดาร์กสกายได้ที่ https://darksky.narit.or.th/ และสามารถสมัครขึ้นทะเบียนได้ผ่านเว็บไซต์เช่นกัน โดยขั้นตอนจะมีคณะกรรมการพิจารณาข้อมูล ประสานพื้นที่เพื่อลงพื้นที่ตรวจสอบเก็บข้อมูล ก่อนจะขึ้นทะเบียนเป็นเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด

เพียงเท่านี้พื้นที่ของคุณก็พร้อมที่จะเปิดต้อนรับเหล่าผู้ที่หลงใหลฟากฟ้ายามค่ำคืนมาร่วมปาร์ตี้ดูดาวกันอย่างสนุกสนาน แถมยังเป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมไปด้วยกันอีกด้วย

ห้ามคัดลอก ดัดแปลง หรือเผยแพร่เนื้อหาทั้งหมดหรือบางส่วนโดยไม่ได้รับอนุญาต